Ons lichaam bestaat uit 90% uit water. Bij een tekort van 2% is er al prestatieverlies meetbaar. Een te kort aan 15% kan al dodelijk zijn. Al het lichaamsvocht wat verloren gaat zal aangevuld moeten worden. U kunt wekenlang zonder voedsel overleven, maar slechts enkele dagen zonder water. Een vochtverlies van 1% van het lichaamsgewicht zal hevige dorst veroorzaken. Bij hogere percentages zal uw lichaamstemperatuur stijgen. Op de onderstaande tabel ziet u de gevolgen bij verschillende percentages vochtverlies.
Wanneer overmatig transpireren voor u onherkenbaar is, bestaat er, zonder dat u het merkt, kans op uitdroging (dehydratie) van uw lichaam. Een lauwe wind kan uw zweetdruppels zo snel doen verdampen dat u nauwelijks merkt dat u transpireert. Tegelijkertijd kan het vochtverlies van 9 tot 12% oplopen. De enige remedie is dan dehydratie.

Dehydratie is een medische ingreep die thuis hoort in het ziekenhuis. Het kan gebeuren dat deze mogelijkheid is uitgesloten, dan kunt u het volgende toepassen:

– Laat 1 liter water koken en voeg hieraan 20 gram glucose en 4 gram keukenzout toe. Deze beide toevoegingen moeten goed oplossing in het water.
– Eerste dag, 8 x 300 ml dehydratiedrank.
– Tweede dag, 5 x 300 ml dehydratiedrank en 1 liter slappe thee.
– Derde dag, 4 x 300 ml dehydratiedrank en 1 liter thee met droog brood en rijst.
– Vierde dag, 3 x 300 ml dehydratiedrank en 12  liter thee met een kleine hoeveelheid voedsel (niet te vet).
– Vijfde dag, veel water en thee drinken en normaal eten.

Water heeft bijna bij elke noodsituatie de hoogste prioriteit, vooral als de behoefte aan water groter is geworden door verwondingen, lichaamsbeweging of ziekten. De normale behoefte van een gezonde persoon is ongeveer 1 liter water per dag. De temperatuur van de omgeving is hierbij sterk van invloed.
Voor minimaal vochtverlies kunt u de volgende voorzorgsmaatregelen nemen:

– Niet roken.
– Beschut uzelf tegen de zon (voorkom zweten).
– Niet op hete of verwarmde grond gaan liggen.
– Geen alcohol drinken.
– Eet niet, dit onttrekt alleen maar lichaamsvocht.
– Adem door uw neus.
– Weinig of geen lichaamsbeweging.

Uw lichaamsvocht kan op drie verschillende manieren uw lichaam verlaten, namelijk via de longen, urine of door transpireren.Wanneer u meer vocht uitzweet en ademt dan dit tot u neemt, zal uw bloed dikker worden. “Dikker” bloed transporteert minder zuurstof, waardoor u trager en moe zal worden. Daarom is het belangrijk dat u tijdens fysieke inspanningen regelmatig een kleine hoeveelheid water tot u neemt. Uw lichaam kan in 15 minuten maximaal 150 ml water opnemen. Het beste kunt u gewoon leidingwater drinken en geen drank met een grote hoeveelheid glucose (suiker).

Hoge temperaturen en fysieke inspanningen resulteren in veel transpiratievocht (vochtverlies). Hierbij gaat veel zout en water uit uw lichaam verloren. Dit verlies kunt u geleidelijk aanvullen met bijvoorbeeld een mengsel van water met 2% zout. Hierdoor zal het koelsysteem van uw lichaam goed blijven functioneren. Bij een zware tocht, bij een temperatuur van 45 C°, heeft het lichaam 600 ml water per uur nodig! Bij zulke temperaturen kunt u beter s’nachts afstanden overbruggen om zodoende het vochtverlies zo laag mogelijk te houden.

Huttestuwing en zonnensteek

Een zonnesteek wordt vaak veroorzaakt door fysieke inspanning gecombineerd met warm en drukkend weer. Lichamelijke kenmerken van een zonnesteek zijn:

– Hoofdpijn
– Misselijkheid
– Slachtoffer klaagt over erge dorst
– Droge, hoogrode huid
– Hoge lichaamstemperatuur (koorts)
– Snelle diepe ademhaling
– Bewustzijnsstoornissen
– Ongecontroleerde bewegingen met armen en benen
– Snelle pols (120-180 per min.)

Bij een zonnesteek onmiddellijk arts waarschuwen. Daarna volgen de volgende maatregelen:

– Slachtoffer uit de elementen halen
– Uitrusting af en knellende kleding los
– Besprenkel hem of haar met water, leg natte koude doeken op zijn hoofd, ververs deze regelmatig